Πέμπτη 29 Ιουλίου 2010

H κατάληξη


32 Ιουνίου
. - Πρέπει να ομολογήσουμε ότι ο χρόνος κρύβει πολλές άγνωστες προοπτικές. Τι σπαζοκεφαλιά! Χτες το πρωί μπαίνω σ' ένα μαγαζί ν' αγοράσω μια εφημερίδα. Η ημερομηνία ήταν 31 Ιουνίου.

- Για κοίτα, είπα, ο μήνας έχει τριαντα μία μέρες.
Η πωλήτρια, που την γνώριζα απο χρόνια, με κοιτάει μ' ένα περίεργο ύφος σαν να μην καταλαβαίνει. Ρίχνω μια ματιά στους τίτλους και διαβάζω:
"Ο κύριος Τσώρτσιλ θα επισκεφτεί την Ν. Υόρκη ανάμεσα στις 39 και 43 Ιουνίου"
...................................................
Το απόγευμα κάνω την ακόλουθη παρατήρηση: εκείνοι που μένουν συνέχεια ζωντανοί δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για την ανωμαλία στην εξέλιξη του χρόνου. Οι άνθρωποι της κατηγορίας μου που μπήκαν λαθραία στην προέκταση του Ιουνίου είναι οι μόνοι που τα έχουν χαμένα. Αλλά τί με νοιάζει αυτή η ανακατωσούρα στην διάρκεια του χρόνου; Απο χτες είμαι τρελά ερωτευμένος. Την γνώρισα στο σπίτι του Μαλεφρουά και ερωτευτήκαμε με την πρώτη ματιά. Αγαπημένη μου Ελίζα!

4 Ιουλίου. - Οι εφημερίδες προβάλλουν την "Υπόθεση των κουπονιών". Το λαθρεμπόριο των δελτίων χρόνου είναι το μεγάλο σκάνδαλο της εποχής. Εξαιτίας της αγορά κουπονιών απο τους πλούσιους, η οικονομία σε αγαθα είναι μηδαμινή. Άλλωστε μερικές περιπτώσεις συγκίνησαν ιδιαίτερα την κοινή γνώμη. Αναφέρεται μεταξύ άλλων το παράδειγμα του πολυεκατομμυριούχου Βαντέ που έζησε μεταξύ της 30ης Ιουνίου και της 1ης Ιουλίου 1967 μέρες, δηλαδή το ανάλογο των πέντε χρόνων και τεσσάρων μηνών. Συνάντησα των Υβ Μιρονώ, τον διάσημο φιλόσοφο. Μου εξήγησε ότι κάθε άτομο ζει δισεκατομμύρια χρόνια όμως η συνείδησή μας δεν αντιλαμβάνεται παρά μερικές σύντομες και ενδιάμεσες στιγμές αυτής της απειρίας. Η παράθεση αυτών των στιγμών αποτελεί την ζωή μας. Είπε κι άλλα πράγματα ακόμα πιο γοητευτικά όμως δεν κατάλαβα και πολλά. Είναι αλήθεια ότι το μυαλό μου τρέχει αλλού. Αύριο θα δω την Ελίζα.

5 Ιουλίου. - Αλίμονο, είδα την Ελίζα! Όλα είναι χαμένα και δεν μπορώ να ελπίζω σε τίποτα. Η ίδια δεν αμφέβαλλε για την ειλικρίνεια της αφήγησής μου. Η εξιστόρηση την συγκίνησε χωρίς όμως να ξυπνήσει μέσα της κανένα συναίσθημα τρυφερότητας και αγάπης. Κατάλαβε ότι της άρεσε περισσότερο ο Μαλεφρουά. Τέλως πάντων , τα ωραία μου λόγια δεν ωφέλησαν σε τίποτα. Απο την φλόγα που άναψε ανάμεσά μας το βράδυ της 31η Ιουνίου δεν έμεινε παρά μόνο κρύα στάχτη. Μετά απ' αυτό ας τολμήσει κανείς να μου μιλήσει για την έλξη των ψυχών. Υποφέρω σαν κολασμένος. Ελπίζω πως απ' αυτό το μαρτύριο θα προκύψει ένα βιβλίο που θα πουληθεί καλά.

6 Ιουλίου. - Ένα νέο διάταγμα καταργεί το δελτίο του χρόνου. Το γεγονός με αφήνει αδιάφορο.

Τέλος

"ΤΟ ΔΕΛΤΙΟ"
Marcel Aymé
Le passe-muraille

Τετάρτη 28 Ιουλίου 2010

Visual poet: André Kertész (1894-1985)

Une fenêtre nue, 1928

Marionettes, 1925-36

Chez Mondrian, 1926

"Ξεκίνησα να φωτογραφίζω αργά, αργά, αργά. Συντομα όμως, με τρελούς ρυθμούς. Δούλευα τα πρωϊνά και αργά τα απογεύματα. Ο ουρανός είναι όμορφος στο πρωϊνό φως ενώ αργά το απόγευμα είναι γεμάτος αντιθέσεις. Έβγαινα το πρωί και ξεκινούσα να φωτογραφίζω, να φωτογραφίζω, να φωτογραφίζω· πού καιρός για φαγητό. Συνειδητοποιούσα ότι ο χρόνος περνούσε και εγώ δεν είχα φάει ούτε πρωϊνό. Το ίδιο και τα απογεύματα....ξεχνούσα το φάρμακό μου.
Ξαφνικά, άρχισα να χάνω τον εαυτό μου, να ξεχνάω τον πόνο, να ξεχνάω την πείνα και ναι, να ξεχνάω την θλίψη" - André Kertész

Άλλες φωτογραφίες του André Kertész μπορείτε να δείτε κι εδώ κι εδώ

Κυριακή 25 Ιουλίου 2010

Στην Αργυρή Σελήνη


Σελήνη, να'ναι αλήθεια ότ' είσαι απο ασήμι;
Κι όλοι αυτοί που στο βελούδο της προθήκης στέκονται
Αρθρώνοντας ψιθύρους αισθημάτων
Άραγε
Σε ρίχνουνε στο τάσι του ματιού ζυγίζοντας
Βάρη κι αξίες;
Δε βρίσκω άλλη εξήγηση. Πώς μαγνητίζεις
Τον πόθο της απόκτησης και αλλοπαρμένοι
Ανοίγουν τις κουρτίνες βιαστικά ή απ' το μπαλκόνι
Ορμάνε να σε ιδούν. Ουράνια δόκανα
Στην έχουνε στημένη. Κι έχουνε στείλει δυο αρκούδες να
       οσμίζονται
Τα βήματά σου. Πρόσεξε
Το βέλος του Τοξότη, φυλάξου απ' το φαρμάκι του Σκορπιού.
Σελήνη, θαναι αλήθεια ότ' είσαι απο ασήμι. Δέξου το
Πως μόνο εκείνο που μπορεί να πουληθεί έχει τιμή και είναι
Απ' όλους σεβαστό. Απ' όλους μας τιμώνται οι πουλημένοι.
       Διάβολε
Δέκα χιλιάδες στίχοι έχουν γραφτεί για σένανε
Κι ούτε για δείγμα ένας που να πει
Τα στοιχειώδη. Ούτ' ένας αργυραμοιβός που να τολμήσει
Ξεκάθαρα μια προσφορά. Το απρόσιτο μένει συχνά στο ράφι
Κι ας το ορέγονται.
Κάνε λοιπόν εσύ το πρώτο βήμα
Τώρα που ολόκληρη σε βλέπω κι αυγωμένη
Γιατί απ' αύριο θα αρχίσεις να φυραίνεις κι έπειτα
Ποιος θα βρεθεί τα ωραία λεφτά του να πετάξει
Για το ασήμι σου
Το σώμα σου
Το εφήμερο
Το ελλιποβαρές.

Αντώνης Φωστιέρης
Συλλογή "Το Θα και το Να του Θανάτου"

Πέμπτη 22 Ιουλίου 2010

Το Ακρωτήριο η Σαπφώ και η Συναύγεια

ακρωτήριο Δουκάτο


στης θύελλας το χαλασμό οι ναύτες, φοβισμένοι
απ' τους ανέμους τους σφοδρούς, αδειάσανε τ' αμπάρια
και το καράβι στην ξηρά ρίξανε, να γλυτώσουν·

κάνε ποτέ να μη βρεθώ στην καταιγίδα μέσα,
να ταξιδεύω στ' ανοιχτά, ούτε ασυλλόγιστα έτσι
ν' αδειάσω το φορτίο μου μεσ' στ' αρμυρά πελάγη,

με φόβο στην καρδούλα μου· μα να 'ναι στο Νηρέα,
με το γοργό το ρεύμα του, σε τελετή θαλάσσια,
να ρίξω τη θυσία μου, να τη δεχτεί όπως πρέπει

Σαπφώ




Συναύγεια

"Οταν υπάρχει το φως της μέρας γύρω απο το ρεύμα των ματιών, συναντιούνται δύο όμοια
πράγματα, ενώνονται και σχηματίζουν μια μονο συγγενική ύλη, μπροστά στα μάτια μας, δηλαδή ακριβώς στο σημείο όπου συναντιέται η φωτιά που βγαίνει απο μέσα μας μ'εκείνη που υπάρχει απ'έξω.
Απ' την ομοιότητα των δυο αυτών στοιχείων, δημιουργείται κάτι ομοιόμορφο, μεταδίδει τις κινήσεις όλων των αντικειμένων που αγγίζει ή απο τα οποία αγγίζεται σ' ολόκληρο το σώμα και μέχρι το βάθος της ψυχής, δίνοντας αυτήν την αίσθηση που ονομάζουμε όραση"
(Πλάτων, Τιμαίος)

Συναύγεια: Εν τη πλατωνική φιλοσοφία η συνάντησις των οπτικών ακτίνων του οφθαλμού (όψις) μετά των ακτίνων του φωτός των εκπεμπομένων εκ του ορούμενου πράγματος, ω η ένωσις ενομίζετο ότι παρήγε το φώς.
(λήμμα "συναύγεια" Liddell-Scott "Μέγα λεξικόν της Ελληνίκής Γλώσσης"


Παρασκευή 9 Ιουλίου 2010



"What has happened to summer,
That's what I want to know.
Is she on a vacation -
Who knows where did she go?
Tell, what was she wearing;
A zephyr breeze and rosebud
Or grass and wild berry?
Could she be honeymooning
With spring or early fall
Or has she gone so far away
She'll not return at all?"

 Dorothy Ardelle Merriam
 "One July Summer"



Πέμπτη 8 Ιουλίου 2010

Το διάταγμα


13 Φεβρουαρίου.- Πρόκειται για μια ατιμία! Μια αρνησιδικία! Μια απαίσια δολοφονία!
Το διάταγμα δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες και να που ανάμεσα στους "καταναλωτές των οποίων η συντήρηση δεν μετριέται απο κανένα πραγματικό αντάλλαγμα", βρίσκονται οι καλλιτέχνες και οι συγγραφείς!
Δεν μπορώ να μην κατανοήσω τη σκοπιμότητα του μέτρου να συμπεριλάβει τους ζωγράφους, τους γλύπτες, τους μουσικούς. Αλλά τους συγγραφείς; Υπάρχει εδώ μια ασυνέπεια, ένας παραλογισμός που θα καταγραφεί σαν η υπέρτατη ντροπή της εποχής μας. Γιατί τελικά, και μπορώ να το πω μ΄όλη τη μετριοφροσύνη που με διακρίνει, δεν χρειάζεται απόδειξη για τη χρησιμότητα των συγγραφέων και ιδιαίτερα την δική μου. Παρόλα αυτά δεν θα έχω δικαίωμα παρά σε δεκαπέντε μέρες ύπαρξης το μήνα!
..................................................................................
 14 Απριλίου.- Συνάντησα τον Μαλεφρουά στο μετρό. Μου είπε ότι το διάταγμα για τον περιορισμό της ζωής άρχισε ήδη να φέρνει τα αποτελέσματά του. Μια και οι πλούσιοι θίχτηκαν περισσότερο απο το μέτρο, η μαύρη αγορά έχασε τους καλύτερους της πελάτες και έτσι οι τιμές των προϊόντων έπεσαν αισθητά. Υπάρχουν ελπίδες ότι σύντομα θα ξεμπερδέψουμε μ' αυτή την πληγή. Γενικά ακούγεται ότι οι άνθρωποι διατρέφονται καλύτερα και όπως παρατήρησε ο Μαλεφρουά οι Παριζιάνοι φαίνονται να έχουν αποκτήσει καλύτερο χρώμα. Αυτή η διαπίστωση μου έδωσε μια κάποια χαρά.

Συνεχίζεται...

"ΤΟ ΔΕΛΤΙΟ" 
Marcel Aymé
Le passe-muraille

Τετάρτη 7 Ιουλίου 2010

Ο καθένας σκοτώνει ό,τι αγαπά


Εις μνήμην του
C.T.W
Charles Thomas Wooldridge
Έφιππου αστυνομικού της Βασιλικής ιππικής φρουράς
Obiit H.M. Prison, Reading, Berkshire,
7 Ιουλίου 1896

VI

Μες στη φυλακή του Ρήντινγκ, κοντά στη πόλη, είν' ένας
ατιμασμένος τάφος. Μες σ' αυτόν κείτεται ένας άνθρωπος που η άγρια φλόγα τονε λυώνει, τυλιγμένος σ' ένα σεντόνι που 'χε το χρώμα της φωτιάς κι ο τάφος του δεν έχει λουλούδια, μήτε κι όνομα.
Εκεί ας κοιμάται ως τη μέρα που ο Χριστός θα καλέσει
τους νεκρούς από τους τάφους να ξυπνήσουνε. Δεν οφελούνε σ' αυτόνε στεναγμοί, σπαραγμός και δάκρυα. Ο άνθρωπος είχε σκοτώσει ό,τι αγαπούσε κι έπρεπε να πεθάνει.
Και καθένας σκοτώνει ό,τι αγαπά κι όλοι ας ξέρουμε πως ο
νέος σκοτώνει με τα μάτια γεμάτα μίσος, άλλοι με χαϊδευτικά λόγια, ο δειλός μ' ένα φιλί κι ο αντρείος με το σπαθί.

Oscar Wilde
Ballad of Reading Gaol
Απόσπασμα απο την Μπαλάντα Της Φυλακής Του Ρήντινγκ

Τρίτη 6 Ιουλίου 2010

Η λύση


Απόσπασμα απο το ημερολόγιο του Ιουλίου Ελεγμόν

10 Φεβρουαρίου.- Περίεργη αναστάτωση επικρατεί στην γειτονιά μετά απο τους καινούργιους περιορισμούς.
Για ν΄αντιμετωπιστεί η έλλειψη των αγαθών και να εξασφαλιστεί καλύτερα η απόδοση του εργαζόμενου τμήματος του πληθυσμού θα αποφασιζόταν η θανάτωση των μη παραγωγικών καταναλωτών. Δηλαδή των γέρων, των συνταξιούχων, των εισοδηματιών, των ανέργων και όλων των υπολοίπων άχρηστων στομάτων.
Πιστεύω πως κατά βάθος θα ήταν ένα αρκετά σωστό μέτρο.
Πριν λίγο συνάντησα μπροστά στο σπιτι μου τον κύριο Ροκεντόν, έναν ερωτύλο εβδομηντάρη γείτονά μου, που παντρεύτηκε πέρσι μια κοπελίτσα εικοσιτεσσάρων χρονών. Τον έπνιγε η αγανάκτηση καθώς φώναζε:
-Τι σημασία έχει η ηλικία, αφού την κουκλίτσα μου την κάνω ευτυχισμένη.
Επιστράτεψα τα πιο ατράνταχτα επιχειρήματα και τον συμβούλεψα να δεχτεί υπερήφανα να θυσιαστεί για το καλό της κοινότητας.

12 Φεβρουαρίου. - Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά. Σήμερα το μεσημέρι έφαγα με τον παλιό μου φίλο τον Μαλεφρουά που είναι σύμβουλος στην Νομαρχία. Τον ψάρεψα με φοβερή μαεστρία, αφού πρώτα του έλυσα τη γλώσσα μ΄ένα μπουκάλι Αρμπονά. Φυσικά δεν γίνεται λόγος να θανατωθούν όλοι οι άχρηστοι. Θα περικοπεί απλά ένα κομμάτι της ζωής του. Ο Μαλεφρουά μου εξήγησε ότι ο μηνιαίος χρόνος της ζωής του θα εξαρτιέται απο τον βαθμό της χρησιμότητάς τους. Φαίνεται ότι τα δελτία χρόνου ζωής έχουν ήδη τυπωθεί. Βρήκα την ιδέα πολύ επιτυχημένη αλλά και ποιητική ταυτόχρονα. Νομίζω, αν θυμάμαι καλά, ότι μίλησα γι΄αυτό με λόγια πραγματικά κολακευτικά. Ζαβλακωμένος απ΄το κρασί ο Μαλεφρουά με κοίταζε με μάτια θολωμένα απο τη φιλία.

Συνεχίζεται...

"ΤΟ ΔΕΛΤΙΟ" 
Marcel Aymé
Le passe-muraille

Παρασκευή 2 Ιουλίου 2010

African Blues

Kara Walker "Influence of the Recent Dead"


Kara Walker "Cotton"


Ο Νέγρος μιλά για Ποταμούς


Έχω γνωρίσει ποταμούς:
‘Εχω γνωρίσει ποταμούς παλιούς ωσάν τον κόσμο
Και πιο παλιούς
Απ’ του ανθρώπινου αιμάτου τη ροή
Σε ανθρώπου φλέβες

Εβάθυνε η ψυχή μου σαν τους ποταμούς.

Λούστηκα στον Ευφράτη όταν η Αυγή ήτανε νέα.
'Εχτισα το καλύβι μου κοντά στον Κόνγκο
Και με νανούρισε να κοιμηθώ.
Αγνάντεψα τον Νείλο και ύψωσα τις Πυραμίδες πάνωθέ του.΄
'Ακουσα το τραγούδισμα του Μισισιπή
Τότες που ο 'Ειμπ Λίνκον κατέβηκε στην Νέα Ορλεάνη,
Κι είδα τον λασπωμένο κόρφο του
Στο ηλιοβασίλεμα να γίνεται χρυσάφι.

Έχω γνωρίσει ποταμούς:
Αρχαίους και ζοφερούς.

Εβάθυνε η ψυχή μου σαν τους ποταμούς.

Langston Hughes (1902-1967)
Συλλογή Νέγρικα κι άλλα ποιήματα